Што вы ўбачыце ў музеі?
22 сакавіка 2023 года, да 80-й гадавіны трагедыі ў мемарыяльным комплексе "Хатынь" адкрыўся музей — эмацыйная прастора, патрапіўшы ў якую кожны наведвальнік прапускае праз сябе жахі вайны.
Цэнтральны элемент залаў музея - "крывавы ручай".
Ён чырвонай ніткай звязвае мінулае і будучыню, служыць сімвалам непрымірымай барацьбы і беспярэчнай ахвярнасці.
У I зале музея жорны памяці закручваюць уваходзячага ў гісторыю.
У музеі ўсё іграе на падсвядомасць, абуджаючы трывогу і горыч страт. З кожным крокам, з кожнай залай драматургія нарастае...
У II зале — хаос пакінутай спехам кватэры.
Трывожны званок на стары дыскавы тэлефон разразае цішыню. Савецкі дыктар па радыё вымаўляе страшнае слова: "Вайна!"
Галаграфічная выява дзяўчынкі Алачкі Марук расказвае нам пра тое, як яна трапіла ў дзіцячы дом, дзе ва ўсіх выхаванцаў бралі кроў. Страшна ўсведамляць, што гэта не мастацкая выдумка, а гістарычныя факты, рэальныя дзеці, лёсы…
III зала раскрывае тэму акупацыі і масавых расстрэлаў.
Тут размешчана скульптура маладой дзяўчыны, якая ідзе на эшафот. Гэта вобраз непакоранай Беларусі, сімвал юнацтва, якое загінула, не паспеўшы расквітнець…
IV зала прысвечана спаленым вёскам.
Святлодынамічныя экраны ўзнаўляюць эфект знаходжання ў падпаленай адрыне. А на абпаленай сцяне - карта Беларусі, дзе чырвонымі вугольчыкамі тлеюць месцазнаходжаннi спаленых вёсак, якія падзялілі сумны лёс Хатыні. Цудам уцалелы ў хатынскім агні Віця Жалабковіч успамінае, як ляжаў пад целам забітай маці, пакуль не сышлі карнікі…
З палымнеючага пекла мы трапляем у святло і цішыню. Гэта V зала музея.
Тут думкі аб убачаным прымушаюць па-іншаму зірнуць на мінулае, сучаснасць і будучыню.
Тут, у залітай святлом прасторы, толькі звон звана час ад часу кажа нам: памятайце. Памятайце і ніколі не забывайце…
Фінальная зала прысвечана даследаванням і ўвасабленням у мастацкіх вобразах, кінематаграфіі і архітэктурных комплексах тэмы генацыду беларускага народа ў гады вайны.
Параўноўваючы перыяд разлютаваных баёў з мірным і светлым днём сённяшнім, разумееш, наколькі крохкі свет і як важна яго зберагчы!
— Наша мэта ў музеі паказаць людзям, якая страшная любая агрэсія, які жах і разбурэнні яна нясе, як ператварае ў дым чалавечыя лёсы. Мы даем наведвальнікам рэтраспектыву, каб яны ўсвядомілі, асабліва моладзь, як важна захаваць гістарычную памяць аб подзвігу савецкага народа, каб мы маглі бачыць сваю будучыню.
Аўтар ідэі і аўтар канцэпцыі музея мемарыяльнага комплексу "Хатынь" - кандыдат гістарычных навук Артур Гарыевіч Зельскі.
